ДУШАНБЕ, 25 ноя – Sputnik. Александр Хроленко. Безараргардонии манотиқи амалиёти ахири низомӣ ва дигар навоҳии Қарабоғи Куҳӣ садҳо километри мураббаъро фаро мегирад. Ин кор захираҳои молии бузург ва даҳсолаҳо меҳнатро талаб дорад, то заминҳои мазкур ба гардиши хоҷагидорӣ ворид карда шаванд.  

© Sputnik / Maksim Blinov

Аз Ангола то Тоҷикистону Югославия: сулҳбонҳои Русия дар куҷо хидмат мекунанд?

Далели хатари пайваста дар ин кор таркиши 23 ноябр дар наздикии деҳаи Мадагиз мебошад, ки низомиёни Озорбойҷон, Русия ва кормандони Кумитаи ҳолатҳои фавқулоддаи ҷумҳурии эътирофнашудаи Қарабоғи куҳӣ ба он дучор гардиданд. Чунин хатарҳо ҳамарӯза дар сари роҳи сулҳбонҳо, безараргардонҳо ва наҷотдиҳандагон мебошанд.

Ба фурудгоҳҳои шаҳри Ераван рӯзи гузашта беш аз 100 низомии Маркази байналмилалии зиддиминии Вазорати дифои Русия ва 13 адад техникаи низомию махсус интиқол дода шуданд. Муҳандисони ин воҳид имрӯз масири Ереван - Горис – Степанакертро аз назар мегузаронанд.

© CC BY 2.0 / The U.S. Army / One Last Look

Деги ҷӯшони Афғонистон: аз ихроҷи нирӯҳои Амрико кӣ бурд мекунад

Воҳидҳои пешоҳанги сапёрҳо аллакай 23 ноябр ба безараргардонии маҳал, роҳ ва иншоот дар Қарабоғи куҳӣ  оғоз карданд. Вазифаи аввалиндараҷа тозасозии мақари низомиён, масири ҳаракати сулҳбонҳо миёни постгоҳҳо ва инффрасохторҳои алоҳида мебошанд.

Танҳо дар як қисмат сапёрҳои Русия ҳудуди 30 минаи зиддитанкиро безарар гардонданд. Тибқи маъмул, лавозимоти кашфшуда дар майдони махсус ё дар ҷои ёфтшуда тарконда мешаванд.

Ба кори вазнин мутахассисони Маркази зиддиминавии артиши Русия тибқи меъёрҳои муқарраркардаи СММ омода карда шуда, дорои техникаи муосир, минаҷӯйҳои ИМП-С2, низомҳои роботии "Уран-6" мебошанд. Дастгоҳҳои муосири ҷустуҷӯ хатар барои ҷони низомиёни Русия дар Қарабоғи куҳиро кам мекунанд, аммо бартараф не.

Мушкилоти амалиёт

Даргириҳои муосири маҳаллию минтақавӣ бо хусусиятҳои хоси истифодаи минаҳо, аз ҷумла қапқонҳои минаӣ, фугасҳои наздироҳӣ ва ва дигар “сюрприз”-ҳо дар минтақаи амалиёти фаврӣ фарқ мекунад.

Министерство обороны РФ

Қарабоғи куҳӣ: махсусиятҳои хизмати сулҳҷӯёни Русия

Ба далели камбуди артишу лавозимот барои ташкили тактикии мудофиа барои мисол дар масофаи беш аз 100 километрии ҷабҳа, ҷонибҳои даргир таваҷҷуҳи асосиро дар минтақаҳои алоҳида мутамарказ мекунанду “холигоҳ”-ҳоро бо мина пур месозанд.

Дар Қарабоғи куҳӣ асосан минаҳои зиддитанкии сохти шӯравӣ ТМ-62, зидди пиёдагардон ПМН-2 истифода шудаанд. Дар зимн харитаи ҷойгиршавии онҳо дар бештари ҳолатҳо ба истилоҳ “сари зону” таҳия мешаванд зиёд гум мешаванд. Зери таъсири табиат майдонҳо минаӣ корношоям мешаванд ва навсозӣ мегарданд.

Эҳтимол майдонҳои минаии ҷадидро ҷонибҳои даргир зуд тоза мекунанд, аммо макони дақиқи ҳамаи миназорҳоро тайи солҳои тӯлонии мухолифат дар минтақа касе намедонад. Мушкили дигар, ин гулӯлаҳои артиллерии нотаркида ва ё монда дар ҳолати ҳарбӣ мебошанд.

© CC BY 2.0 / Lt. Chad A. Dulac / Headed home

“Туҳфаи солинавӣ”-и Амрико барои Толибон: хурӯҷи нерӯҳои низомӣ – туҳфаи Трамп ба Толибон

Дар замини Қарабоғ ҳазорҳо ашёи тарканда мавҷуд аст. Барои ин даҳсола кори сапёрҳои Русия, ҷалби захоири СММ ва ташкилотҳои башардӯстонаи дигар зарур аст, то минтақа аз ҷанг пок карда шавад.

Қаблан роҳбари Ожонси миллии безараргардонии қаламрави Озорбойҷон аз минаҳо,  (ANAMA) Газанфар Аҳмедов тозасозии пурраи минтақае, ки ба зери назорати Боку газашт, баш аз 10 солро талаб мекунад.

Дар Сурия ҳайати башардӯстонаи Арманистон дар ҳайати 83 нафар тайи 6 моҳи соли 2019 аз мина, бомбаҳои ҳавоӣ ва гулӯлаю дастгоҳҳои дигари тарканда ҳудуди 20 гектарро тоза карда буд.

Таҷрибаи баъдиҷангии безараргардонӣ дар Абхазистон ва Қарабоғи ҷанубӣ далели дигари хеле зиёд будани кор дар Қарабоғ мебошад.

Талоши муштарак

Хадамоти СММ дар масоили тозасозӣ аз мина  (UNMAS)  танҳо дар соли гузашта дар 19 кишвари ҷаҳон, аз ҷумла Ироқ, Сурия ва Афғонистон ҳудуди 495 миллион доллари амрикоиро сарф кард. Шояд қисме аз маблағҳо барои безараргардонӣ дар Қарабоғи куҳӣ равона шаванд.  Ба иттилои UNMAS, ҳайат корашро дар ин ҷо аввали моҳи декабр оғоз мекунад.

Пеш аз ҳама мутахассисон ҳаҷми корҳо дар шароити мураккаби куҳу ҷангал арзёбӣ мекунанд. Ба эҳтимоли зиёд кори муштараки сапёрҳои байналмилалӣ имкон медиҳад, ки гурезаҳо ҳарчи зудтар ба маҳалли иқоматашон баргарданд.

Мавзеъгирии Антониу Гутерриш, дабири кулли СММ низ умедбахш аст, ки гуфт, қатъи даргирӣ имкон медиҳад, ки созмонҳои башардӯстонаи байналмилалӣ ба аҳолии осоишта дастрасӣ пайдо намоянд, ки дар натиҷаи мухолифат зарар диданд. Ӯ ба омодагӣ барои ҳамкорӣ бо Русия дар масъалаи Қарабоғи куҳӣ таъкид намуд.

ДУШАНБЕ, 23 ноя – Sputnik. Александр Хроленко. Ин далели самаранокии сиёсати хориҷии Русия ва ташкили хуби омодагии ҷангии қувваҳои мусаллаҳи Русия мебошад.

© Sputnik / Дмитрий Астахов

Пашинян худро ҷавобгар барои Қарабоғ хонду гуфт, пеши додгоҳи мардумӣ бояд муҳокима шавад

Нерӯҳои ҳомии сулҳ дар минтақаи даргир эҳтимоли амалиёти низомии ҷонибҳоро бартараф месозад. Ҳавопаймоҳои низомии қувваҳои ҳавоӣ-кайҳонии Русия интиқоли низомиён ва техникаи бригадаи савораи тирандози 15-умро идома дода истодаанд, ки кафили субот дар Қафқози ҷанубӣ мебошанд.

Дар пайи оғози амалиёт дар Степанакерт ва дигар маҳалҳои аҳолинишини Қарабоғи куҳӣ беш аз 4 ҳазор гуреза аз қаламрави Арманистон баргаштанд. Танҳо 19 ноябр бо 27 автобус зери ҳимояи сулҳбонҳо беш аз 1200 гуреза баргаштанд.

Барои ҳалли маҷмӯи масоили гуманитарӣ дар Қарабоғи куҳӣ дар ҳайати Маркази байниидоравӣ, гуруҳи Вазорати ҳолатҳои фавқулоддаи Русия ва 5 сохтори махсусгардондидашуда – тозасозӣ аз минаҳо, тиббӣ, нақлиётӣ, таъминоти тиҷорию маишӣ ва оштисозии ҷонибҳои даргир амал мекунанд.

Министерство обороны РФ

Қарабоғи куҳӣ: махсусиятҳои хизмати сулҳҷӯёни Русия

Дидбонгоҳҳо, пайроҳадорӣ ва вазифаҳои пулис дар минтақаҳои бехатарии “Север” ва “Юг” чашмрасанд. Сулҳбонҳои Русия амнияти ҳаракати нақлиёт дар долони Лочинро таъмин мекунанд, мошинҳоро тафтиш ва интиқоли силоҳро пешгирӣ менамоянд. Бисёри вазифаҳо, сохтор ва тарзу алгоритми амалиёти Русия дар Қарабоғи куҳӣ аз чашмҳо ноаёнанд. Вазъияти Қарабоғ дар таърих бесобиқа аст ва аз низомиёни бригадаи 15-ум талаботи сангин дорад.

Хадамоти федералии амният – “ФСБ”-и Русия таъмини ҳаракати нақлиёт тариқи Арманистон миёни навоҳии ғарбии Озорбойҷон ва ҷумҳурии мухтори Нахичевонро назорат мекунад. Ин ҳаракати бемонеи шаҳрвандон, нақлиёт ва бор ба ҳарду ҷонибро фаро мегирад. Ҳукумати Русия хароҷоти марбути кори сулҳбонҳоро пардохт мекунад.

Арзиши чунин амалиёт, аз нигоҳдории  ҳайат, то истифодаи техникаю харҷи маводи сӯхт, солона садҳо миллион долларро ташкил медиҳад, аммо бехатарӣ дар Қафқози ҷанубиро наметавон бо пул нархгузорӣ кард.

Аҳамияти амалиёт бузур ва радаи он хеле баланд мебошад. Бигзор ҳайати сулҳбонҳои Русия дар Қарабоғ, тибқи меъёрҳои СММ сершумортарин ҳам набошад, аммо хеле муҳим барои ҳифзи субот дар Қафқози ҷанубӣ ва минтақаи назди Каспий мебошад.

Хориҷаи наздик

Сулҳбонҳои Русия хеле кори зиёд барои таҳкими амният дар манотиқи собиқ шӯравӣ, аз ҷумла дар Абхазистон, Осетияи ҷанубӣ, Тоҷикистон ва Приднестрове анҷом доданд. Бо вуҷуд ҳаводиси ахири фоҷиабор дар Қарабоғи куҳӣ шаҳодат медиҳад, ки зарфияти сар задани даргириҳои мусаллаҳона миёни кишварҳои ИДМ ҳанӯз боқӣ мондаанд. Барои ёфтани мисолҳои осебпазирии сулҳ дур рафтан даркор нест.

Пресс-служба президента Азербайджана

Алиев мегӯяд, Шушаро зери назорат гирифтанд

Имрӯз раисиҷумҳури тозаинтихоби Молдова, Майя Санду изҳороти барномавӣ дар бораи зарурияти хуруҷи нерӯҳои Русия аз Приднестровяро дод. Шояд ӯ фаромӯш карда бошад, ки ин ягона минтақа дар қаламрави Аврупои шарқӣ мебошад, ки баъди вуруди сулҳбонҳо дар соли 1992 бар асоси созишномаи дахлдор, амалиёти низомӣ қатъ гардид ва тайи 28 сол дигарбора сар назад.

Дар Приднестрове гуруҳи фаврии низомиёни Русия қарор доранд. Яке аз вазифаҳои асосии ин гуруҳ ҳифзи захираҳои бузурги аслиҳаи куҳна (беш аз 20 ҳазор тон) дар наздикии маҳалли аҳолинишини Колбасна мебошад. Дар оғози солҳои 90-уми асри 20 ба ин ҷо лавозимоти ҷангии нерӯҳои шӯравӣ аз Олмон, Маҷористон ва Лаҳистон ворид карда шуданд. Нобудсозии аслиҳа дар он ҷо ғайриимкон мебошад ва берун овардани он низ мушкилзо аст, чун ҳудуди 2500 вагонро талаб мекунад ва зиёда аз 57 дарсади ин лавозимот қобили интиқол нестанд. Агар нерӯҳои Русия хориҷ шаванд, вазъ дар Молдова ба маънои аслаш таркишзо хоҳад шуд. Ба умеди созандагӣ хоҳем буд.

© Sputnik / Алексей Дружинин

Суҳбати сардори Хадамоти ҷосусӣ: аз оғози COVID-19 то Белорус, ҷанги Қарабоғ ва Навалний

Инчунин самаранокии кори сулҳбонҳои Русияро дар минтақаи Осиёи Марказӣ метавон мисол овард. Маврид ба зикр аст, ки Русия, Қазоқистон, Ӯзбекистон ва Қирғизистон соли 1993 созишнома дар бораи нерӯҳои муштараки сулҳбонро имзо карданд, ки такягоҳи субот бар минтақа шуданд. Он замон ба ҳайати нерӯҳои муштараки сулҳбон дивизияи 201-уми Русия ва воҳидҳои Қазоқистон, Ӯзбекистон ва Қирғизистон шомил гардиданд. Бо талоши муштараки сулҳбонҳо даргирии мусаллаҳона дар Тоҷикистон хомӯш карда шуд. Дар ҷумҳурӣ гуруҳи фаврии марзбонии Хадамоти федералии амният – “ФСБ”-и Русия боқӣ монданд ва соли 2005 дар заминаи дивизияи 201-ум дар Тоҷикистон пойгоҳи 201-уми низомии Русия ташкил карда шуд, ки моҳиятан сулҳбон мебошад.

Русия чун узви доимии Шӯрои амнияти СММ бо дигар аъзо масъули сулҳ дар сайёра мебошад. Даргириҳои байналмилалӣ ва байнихудиро дар қаламрави собиқ шӯравӣ пешгирию бартараф мекунад, дар ҳайати сулҳбонҳои СММ ва СААД дар хориҷи дур низ иштирок мекунад.

Аз Югославия то Ангола

Сулҳбонҳои Русия аз таҷрибаи бузург бархӯрдор буда, тасодуфӣ нест, ки аз рӯи теъдоди нозирони низомӣ дар СММ, Русия ба даҳгонаи аввал шомил мебошад.

Ruptly / Sputnik

Путин кушташудаҳо дар Қарабоғро бо ҷонбохтагон дар Афғонистон қиёс кард: хеле зиёд-навор

Чунин амалиёт шартан ба ду навъ – ҳифзи субот ва водорсозии маҷбурӣ ба сулҳ ҷудо мешаванд. Вобаста ба вазъ дар минтақаи таҳти назорат амалиёту вазифаҳои сулҳбонҳо метавонанд тағйир ёбанд. Аз ҷумла моҳи августи соли 2008 амалиёти ҳифзи сулҳ дар минтақаи мухолифатҳои Гурҷистону Осетия моҳиятан ба амалиёт барои водорсозии Гурҷистон ба сулҳ мубаддал шуд.

Низомиёни Русия аз соли 1992 зимни амалиёти СММ барои ҳифзи сулҳ дар Югославия (1992 – 2003 годы) таҷрибаи байналмилалӣ гирифтанд, ки он он ҷо ҳайати сулҳбонҳои Русия 1600 нафарро ташкил медод. Чунин рисолатҳо баъдан дар Ангола, Либерия, Мозамбик, Кот-д’Ивуаре, Руанда, Бурунди, Эфиопия, Судон, ҷумҳурии Чад ва Ҷумҳурии Африқои Марказӣ низ амалӣ шуд.

Ҳар амалиёт хусусиятҳои худро дорад, ки аз шиддати даргирӣ, хатари муқовимати мусаллаҳона, теъдоди нерӯҳои дахлдор, шароити ҳамлу нақл, тафаккури сокинони маҳаллӣ ва шароити тиббӣ вобаста мебошад.

© Sputnik / Михаил Воскресенский

Жириновский: озариҳо - форсанд, ки туркҳо дар роҳ аз Осиёи Марказӣ онҳоро турконданд-видео

Низомиёнро зарур аст, ки фавран ба вазъ мутобиқ шаванд, пайвата дар ҳоли омодагии ҷангӣ қарор дошта бошанд. Ҷойивазкунии муқаррарӣ ҳар ним сол як бор рух медиҳад, ки санҷиши сангин барои омодагии ҷисмию равонии низомиён мебошад. Ҳайати нозирон тақрибан бесилоҳ мебошанд, сулҳбонҳо бештар бо силоҳи сабук мусаллаҳ мебошанд.

Сулҳбонҳои Русия соли равон дар ҳайати 9 амалиёти СММ хидмат мекунанд. Сахари ғарбӣ (MINURSO), Ҷумҳурии Африқои Шумолӣ (MINUSCA), Ҷумҳурии демократии Конго (MONUSCO), дар Кипр (UNFICYP), дар Судон (UNISFA), дар Косово (UNMIK), дар Судони ҷанубӣ (UNMISS), дар шарқи наздик (UNTSO), дар Колумбия (UNVMC).

Бузургтарин амалиёти сулҳбонии СММ ва Иттиҳоди Африқо дар Судон роҳандозӣ шудааст, ки беш аз 20 ҳазор низомиро дар бар мегирад. Сарфи назар аз ҷуғрофиёи экзотикӣ, ин кори вазнин бо хатари доимӣ барои ҷон мебошад. Ҳамасола дар сайёра ҳудуди 100 сулҳбонҳо ба ҳалокат мерасанд, ки баштарашон зимни ҳамлаҳои ҳадафмандона кушта мешаванд.